W rocznicę powstania Komisji Edukacji Narodowej na Uniwersytecie Pedagogicznym im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie zainaugurowano nowy rok akademicki.
fot. Marcin Kania
– Rok akademicki 2016/2017 będzie czasem niezwykle ważnym dla funkcjonowania Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, rokiem, w którym dobiegnie końca ogólnopolska debata nad modelem nauki i szkolnictwa wyższego w najbliższych latach, a przede wszystkim nad odmiennym niż w latach poprzednich sposobem finansowania nauki – mówił podczas uroczystości Rektor UP prof. Kazimierz Karolczak.
Zgodnie z zapowiedziami Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosława Gowina od stycznia wprowadzone zostaną zmiany systemu finansowania, których głównym założeniem będzie odejście od dotychczasowego systemu uzależniającego finansowanie od liczby studentów. Podobna zasada stosowana jest na przykład w Skandynawii, gdzie uznano, że liczba studentów przypadających na jednego pracownika naukowo-dydaktycznego nie może być zbyt duża, gdyż liczy się przede wszystkim jakość kształcenia.
W ustawie tworzonej w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego mówi się również o poszerzeniu autonomii uczelni, oraz o większym otwarciu nauki polskiej na świat.
Jako najstarsza i największa uczelnia pedagogiczna w kraju Uniwersytet Pedagogiczny deklaruje możliwość ścisłej współpracy z wszystkimi osobami tworzącymi nową ustawę dotyczącą funkcjonowania szkół wyższych.
fot. Marcin Kania
Po immatrykulacji studentów i wręczeniu odznaczeń państwowych i resortowych pracownikom UP Senat Uczelni nadał godność doktora honoris causa wybitnemu językoznawcy, poloniście i slawiście prof. dr. hab. Bogdanowi Walczakowi z Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Gość honorowy wniósł trwały wkład w badania nad pochodzeniem polskiego języka literackiego, historią zapożyczeń w polszczyźnie, a także w studia nad językiem czołowych poetów i pisarzy polskich.
Erudycyjne postrzeganie dziejów polszczyzny jako wielowymiarowej dziedziny humanistycznej znalazło odbicie w wykładzie inauguracyjnym wygłoszonym przez prof. Bogdana Walczaka „Językoznawstwo – dziedzina humanistyczna”.
fot. Marcin Kania
Przemówienie JM Rektora Uniwersytetu Pedagogicznego prof. dr. hab. Kazimierza Karolczaka
Dostojni Goście
Wielce Szanowny Gościu Specjalny
Wysoki Senacie
Szanowni Państwo
Drodzy Studenci i Doktoranci
Dzisiejsze, uroczyste posiedzenie Senatu, inaugurujące nowy – już 71. w historii – rok akademicki 2016/2017 na Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie, obchodzony przez naszą społeczność akademicką zawsze 14 października, w dniu upamiętniającym powstanie Kommissyi nad Edukacyą Młodzi Narodowey Szlacheckiey Dozór Mającey, zwanej później Komisją Edukacji Narodowej, ciała będącego organem władzy oświatowej powołanej w Rzeczypospolitej Obojga Narodów 14 października 1773 r. na wniosek króla Stanisława Augusta Poniatowskiego – jest ważne i doniosłe z kilku względów.
Pod koniec kwietnia bieżącego roku z woli wyborców – za co raz jeszcze wszystkim Państwu z głębi serca dziękuję – zostałem Rektorem Elektem Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie, a od 1 września – z rąk Jego Magnificencji prof. dr. hab. Michała Śliwy – przejąłem stery kierowania Uczelnią, rozpoczynając urzędowanie na jakże zaszczytnym stanowisku wraz z czworgiem moich najbliższych współpracowników Prorektorów: z Prorektor ds. Studenckich dr hab., prof. UP Katarzyną Potyrałą, z Prorektorem ds. Kształcenia prof. dr. hab. Bogusławem Skowronkiem, Prorektorem ds. Rozwoju dr. hab., prof. UP Robertem Stawarzem i Prorektorem ds. Nauki prof. dr. hab. Mariuszem Wołosem. Ukonstytuował się również całkowicie inny skład osobowy Senatu. Jest to więc początek pierwszej kadencji nowych władz Uczelni.
Rok akademicki 2016/2017 będzie czasem niezwykle ważnym dla funkcjonowania naszej Uczelni i wszystkich szkół wyższych w kraju, rokiem, w którym dobiegnie końca ogólnopolska debata nad modelem nauki i szkolnictwa wyższego w najbliższych latach, a przede wszystkim nad odmiennym niż w latach poprzednich sposobem finansowania nauki.
Zgodnie z zapowiedziami Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego Jarosława Gowina – po wejściu w życie od 1 stycznia przyszłego roku nowej ustawy – ocenie ewaluacyjnej poddawać się już będzie nie wyłącznie samą działalność dydaktyczną każdej uczelni i liczbę zrekrutowanych studentów – o co rokrocznie tak bardzo walczyliśmy i walczymy – ale przede wszystkim wielkość i jakość badań naukowych prowadzonych przez pracowników nauki w poszczególnych ośrodkach akademickich.
Ministerstwo dąży do stworzenia nowego typu uczelni, a mianowicie uniwersytetów badawczych, kształcących młodych ludzi w sposób elitarny, a nie masowy. Głównym założeniem przygotowywanego algorytmu przy dystrybuowaniu środków płynących z Ministerstwa – co należy wyraźnie podkreślić – stanie się odejście od finansowania uzależnionego od liczby studentów. Jest to wzorzec od dawna znany za granicą, na przykład w Skandynawii, gdzie kiedyś uznano, że właściwym sposobem funkcjonowania szkół wyższych musi być nie sama liczba studentów w myśl zasady „im więcej osób, tym większe dotacje i pieniądze”, lecz prosta zależność – że liczba studentów przypadających na jednego pracownika naukowo-dydaktycznego nie może być zbyt duża, gdyż liczy się przede wszystkim jakość kształcenia. I za to będzie się otrzymywało satysfakcjonujące wynagrodzenie.
W ustawie deregulacyjnej stworzonej w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego mówi się również o poszerzeniu autonomii uczelni, o ściślejszej niż dotąd współpracy szkół wyższych z gospodarką oraz o większym otwarciu się nauki polskiej na świat. Wierzymy, że zmiany pójdą w dobrym kierunku i okażą się korzystne również dla nas, o czym przekonamy się w niedalekiej przyszłości.
Jako najstarsza i największa uczelnia pedagogiczna w kraju, w której na pierwszych latach rozpoczęło właśnie naukę ponad 6000 studentów i która zatrudnia blisko 1000 nauczycieli akademickich, w tym 270 samodzielnych pracowników nauki, deklarujemy, rzecz jasna, ścisłą współpracę z wszystkimi osobami tworzącymi nową ustawę dotyczącą funkcjonowania szkół wyższych. Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie niewątpliwie sprosta wszystkim wymaganiom i wyzwaniom.
Poza działalnością dydaktyczną, którą od dawna ukierunkowujemy na kształcenie nie tylko nauczycieli, znaczną część naszych wysiłków włożymy właśnie w badania naukowe i rozwój uczelni zgodnie ze Strategią rozwoju Uniwersytetu Pedagogicznego na lata 2014–2020. Zależy nam bardzo na umiędzynarodowieniu badań dokonywanych przez naszą kadrę naukowców, będziemy ich wspierać administracyjnie w działaniach związanych ze zdobywaniem grantów, tak by główne wysiłki ludzi nauki skierowane były wyłącznie na kwestie merytoryczne, dotyczące rozwiązywania problemów badawczych.
Podtrzymamy dobre relacje łączące nas od lat ze środowiskami oświatowymi i szkołami, szczególnie z Małopolskim Kuratorium Oświaty. Opracowujemy właśnie atrakcyjną, jak nam się wydaje, propozycję studiów podyplomowych i kursów doskonalących dla nauczycieli i innych pracowników oświaty.
Nowe, niełatwe czasy i wyzwania stojące przed nami każą nam się też szerzej otworzyć z ofertą edukacyjną na młodzież z zagranicy. Przygotowujemy ciekawą ofertę dydaktyczną dla studentów obcokrajowców, tak by znacząco zwiększyła się ich liczba na studiach stacjonarnych.
Szanowni Państwo
Stojąc u progu wyzwań przygotowywanych przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego, czując wagę i doniosłość problemów i odpowiedzialności za ich zrealizowanie, mogę jednocześnie gorąco Państwa zapewnić o tym, że nowe władze Uczelni będą kontynuować dzieło wypracowane przez poprzedników. Zawsze byłem i pozostanę zwolennikiem zmian ewolucyjnych, a nie rewolucyjnych.
W tym miejscu pragnę podkreślić szczególne zasługi mojego poprzednika, Jego Magnificencji prof. dr. hab. Michała Śliwy, na wielu polach funkcjonowania Uczelni, a przede wszystkim w zakresie modernizacji bazy infrastrukturalnej. Oddanie do użytku nowoczesnego skrzydła wkomponowującego się w kompleks budynków Uniwersytetu przy ul. Podchorążych 2 znacząco polepszyło nasze warunki lokalowe i stało się niejako wizytówką naszych działań w zakresie inwestycji. Sporo środków wydatkowaliśmy również na remonty, modernizację i adaptację innych budynków Uniwersytetu Pedagogicznego, zlokalizowanych w różnych miejscach Krakowa. Prace tego typu będą kontynuowane w rozpoczętym właśnie nowym roku akademickim.
Szanowni Państwo
Jak wynika z badań, w roku 2050 blisko jedna trzecia Polaków osiągnie wiek emerytalny. Ale już teraz i za kilka, kilkanaście lat ludzi w starszym wieku będzie sukcesywnie przybywać. Jako Uniwersytet Pedagogiczny o przeszło siedemdziesięcioletniej tradycji, chcemy zadbać o aktywną i twórczą jesień życia dla osób, które ze względu na ukończony wiek musiały się pożegnać z Uczelnią. Ową aktywność zawodową pracowników nauki zamierzamy wykorzystać w szerszym niż dotychczas stopniu na innym polu, zapraszając Państwa do ściślejszej współpracy naukowo-dydaktycznej z Uniwersytetem Trzeciego Wieku działającym na Uniwersytecie Pedagogicznym, tak by jeszcze lepiej i skuteczniej służyć seniorom z Krakowa i okolic.
Wszystkim Państwu, pracownikom i współpracownikom, studentom i doktorantom naszej Wszechnicy, a także znamienitym gościom z Gościem Honorowym na czele, przybyłym na dzisiejszą, podniosłą uroczystość – za co bardzo dziękuję – życzę w nowym roku akademickim samych sukcesów, dalszych wyzwań zawodowych i należnej satysfakcji z wykonywanej pracy czy pobieranej nauki.
Vivat Universitas Paedagogica Cracoviensis Anno Domini dwa tysiące szesnaście–dwa tysiące siedemnaście.
Vivant Professores, Doctores et Magistri! Vivant omnes Discipuli!
prof. dr hab. Kazimierz Karolczak
Rektor Uniwersytetu Pedagogicznego
im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie
Kraków, 14 października 2016 r.
Biuletyn Informacji Publicznej
