26 października 2016 r. w Ośrodku Inicjatyw Edukacyjno-Społecznych Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie przy ul. Jęczmiennej 9 odbyło się spotkanie władz Uczelni z dyrektorami szkół podstawowych, gimnazjów, liceów, przedszkoli oraz zespołów szkół i placówek wychowawczych w sprawie kontynuowania i rozszerzenia współpracy w ramach sieci szkół ćwiczeń. Podpisano ok. 100 porozumień w tym ok. 20 zupełnie nowych.

fot. Kamila Dąbrowa

W założeniu chodzi o poprawienie jakości merytorycznej prowadzonych przez studentów UP lekcji w szkołach i związanych z nimi efektów kształcenia uczniów. Zgodnie stwierdzono, że należy dążyć do jeszcze lepszego niż dotychczas wykorzystania zapału, sił i środków zarówno ze strony uczelni, jak i szkół, tak by szkoły ćwiczeń stały się prawdziwym miejscem praktycznego przygotowania się studentów do przyszłej pracy w charakterze nauczycieli.

Temu celowi – wzmocnieniu roli szkół ćwiczeń w systemie edukacji – służy projekt pn. „Wspieranie tworzenia szkół ćwiczeń” przygotowywany przez Ośrodek Rozwoju Edukacji (Al. Ujazdowskie 28, 00-478 Warszawa), mający pomóc w tworzeniu nowego modelu szkół ćwiczeń i stanowić wsparcie dla jednostek samorządu terytorialnego w zarządzaniu oświatą. Jego kierownik Agnieszka Pietryka przedstawiła także projekty konkursowe jako szansę na wzmocnienie roli szkół ćwiczeń w systemie edukacji oraz omówiła założenia unijnego Programu Operacyjnego „Wiedza. Edukacja. Rozwój” w latach 2014-2020, realizowanego przez Ośrodek Rozwoju Edukacji.

Na wieloletnie wysiłki dyrektorów szkół i władz Uniwersytetu Pedagogicznego na rzecz jakości praktyk odbywanych przez studentów w szkołach ćwiczeń i wyjątkowe znaczenie placówek z Krakowa oraz Małopolski na tle całego kraju wskazała w wypowiedzi Dyrektor Wydziału Pedagogicznego Małopolskiego Kuratorium Oświaty Dorota Skwarek. Jej zdaniem, o wiele więcej szkół z naszego regionu powinno zostać włączonych do programu pilotażowego Ośrodka Rozwoju Edukacji w Warszawie.

O „Kształceniu jako trosce o siebie” mówił prof. dr hab. Tadeusz Gadacz, Dyrektor Instytutu Filozofii i Socjologii UP. Uczymy się i studiujemy nie po to, by zaliczyć dany przedmiot i jak najlepiej zdać egzamin, ale by przyniosło to korzyść nam samym w rozwoju intelektualnym i osobowościowym. Właśnie owa troska o siebie pozostaje najistotniejsza… Jeśli jest się już nauczycielem, to należy pamiętać o tym, że „uczyć drugą osobę może wyłącznie ktoś, kto jest prawdziwym entuzjastą w swojej dziedzinie, kto nie skupia się na sobie, lecz na odbiorcy. W dzisiejszej edukacji najważniejsze powinno być to, co z lekcji zapamięta i wyniesie uczeń, a nie wyłącznie dobre samopoczucie nauczyciela”. „Uczmy się nawzajem od siebie” – taki musi być cel organizacji uczącej się. Propagujmy rodzaj nowej kultury uczenia się, opartej na samorealizacji, gdzie nie ma zakazów i nakazów, są jedynie wskazówki i podpowiedzi z korzyścią dla wszystkich.

fot. Kamila Dąbrowa

Z prezentacją „Szkoła jako organizacja ucząca się” wystąpiła Prorektor ds. Studenckich dr hab. Katarzyna Potyrała, prof. UP. Zadeklarowała daleko idące wsparcie i doradztwo dla placówek współpracujących już z naszą uczelnią, ale także tych, które dopiero chcą nawiązać z nami kontakt. Ośrodek Inicjatyw Edukacyjno-Społecznych Uniwersytetu Pedagogicznego im. Komisji Edukacji Narodowej w Krakowie przy ul. Jęczmiennej 9, wraz z Europejskim Centrum Kształcenia Ustawicznego i Multimedialnego oraz Interdyscyplinarnym Centrum Badań Edukacyjnych, mógłby się stać Centrum Wsparcia dla Nauczycieli, gdzie odbywałyby się szkolenia, konferencje i debaty z udziałem ekspertów UP.

Na ważną kwestię związaną z personalizacją kształcenia i doskonalenia zawodowego nauczycieli wskazał też dr Stanisław Kowal, Kierownik Studium Kształcenia Nauczycieli UP. Zarządzanie szkołami powinno się koncentrować na rozwoju kompetencji osobistych nauczycieli. Kompetencje te to przede wszystkim umiejętności komunikacyjne, zarządzanie konfliktem, planowanie własnego rozwoju i radzenie sobie ze stresem. Dyrektorzy powinni mieć świadomość tego, że zarządzanie oparte na hierarchizacji, wykonywaniu zleconych odgórnie zadań nie przynosi oczekiwanych rezultatów. Natomiast wsparcie nauczycieli w rozwoju ich autonomii zgodnie z misją szkoły to jest cel, który może radykalnie poprawić jakość edukacji. Szkoła jako miejsce spotkania osób, nauczyciel jako ten, który pomaga uczniowi przygotować plan własnego rozwoju, edukacja jako wielowymiarowa praca nad pełnym rozwojem potencjału uczniów – to postulaty, których realizacja może się przyczynić do „dobrej zmiany” w polskich szkołach.

Rektor Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie prof. dr hab. Kazimierz Karolczak podkreślił w wystąpieniu końcowym, że „dobry dyrektor szkoły i dobry nauczyciel to taki, który lubi ludzi”. Podziękował dyrektorom szkół za wiele lat współpracy z naszą Uczelnią i poprosił o jej kontynuację. Na koniec uroczyście wręczył im pisma zawierające porozumienie z UP w sprawie funkcjonowania szkół ćwiczeń.

fot. Kamila Dąbrowa