Ogólnopolska konferencja naukowa „Zaciętość dumy w osamotnieniu Marii Konopnickiej w 180 rocznicę urodzin. Rozpoznania – Idee – Recepcja”

W 2022 roku będziemy obchodzić 180. rocznicę urodzin Marii Konopnickiej, jednej z najwybitniejszych polskich pisarek i czołowej reprezentantki polskiego pozytywizmu. Jubileusz ten chcielibyśmy potraktować nie tylko jako okazję do namysłu nad życiem i twórczością autorki Obrazków, ale także do dostrzeżenia i spopularyzowania twórczości innych autorek, które miały swój wkład w rozwój polskiej literatury XIX wieku. Na konferencji chcielibyśmy stworzyć przestrzeń debaty otwartej na nowatorskie interpretacje zarówno kanonicznych, jak i mniej znanych utworów: skoncentrowane wokół tradycji i herstorii, wykorzystujące narzędzia oferowane przez ekokrytykę czy krytykę feministyczną. Nasze zaproszenie kierujemy przede wszystkim do młodego pokolenia badaczy i miłośników literatury polskiej (studentów, doktorantów i młodszych pracowników naukowych), reprezentantów ośrodków naukowych z całej Polski, których zainteresowania i profile badawcze koncentrują się wokół biografii, twórczości literackiej, działalności publicystycznej dziewiętnastowiecznych artystek pióra oraz współczesnej recepcji. Wyrażamy nadzieję, że referaty i głosy w dyskusji przyczynią się do odkrycia na nowo wartości znanych, choćby ze szkolnej lektury, utworów, a także pozwolą przypomnieć wiele niesłusznie zapomnianych postaci XIX-wiecznej literatury. Ważnym wątkiem jest pamięć, upamiętnienie, sposób konstruowania opowieści o pozytywistach w szkole i w przestrzeni publicznej.

Nieustannie będzie nam także towarzyszyło pytanie o aktualność stawianych przez ówczesne pisarki problemów, a także o to, które z nich i dlaczego mogłyby stać się inspiracją dla młodych ludzi żyjących współcześnie. Konferencja, wpisując się w całość działań prowadzonych przez Muzeum HERstorii Sztuki, ma na celu popularyzację trwałych osiągnięć pozytywistycznych działaczek społecznych wśród szerokiej publiczności.

Proponowane zagadnienia:

• twórczość polskich pozytywistek dawniej i dziś: przeszła recepcja, aktualność myśli;
• pozytywistki w polskiej szkole: dawne problemy, nowe rozwiązania;
• ulica, skwer, muzeum biograficzne, fundacja – upamiętnienie pozytywistek na przykładzie różnych miejsc w Polsce i na świecie
• ewolucja form prozatorskich i poetyckich, konwencje literackie stosowane przez pisarki pozytywistyczne w kontekście historycznoliterackim i społecznym;
• obrazy kobiet w literaturze pozytywizmu; psychologizacja postaci kobiet w prozie XIX-wiecznej;
• kobiety-emancypantki, kobiety demoniczne – wpływowe osobowości polskiej literatury XIX wieku;
• dziedziczony talent – ojcowie-pisarze i córki-pisarki;
• rodzaje i rola kobiecej narracji w publicystyce epoki pozytywizmu;
• ciało i cielesność w twórczości pozytywistek;
• przemoc wobec kobiet ukazana w prozie i dramacie XIX wieku;
• biografia Marii Konopnickiej we współczesnej polskiej kulturze: (re)interpretacje;
• szkolna recepcja literatury pozytywizmu i skuteczne sposoby realizacji kanonu lektur w toku nauczania;
• pozytywizm polski w popkulturze;
• dziedzictwo pozytywizmu, osiągnięcia emancypantek.

Inicjatorem spotkania jest Muzeum Herstorii Sztuki w Krakowie, przygotowujemy je we współpracy z Wydziałem Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Instytutem Filologii Polskiej Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie.

Konferencja odbędzie się w dniach 21–22 kwietnia 2022 w Krakowie. Z uwagi na sytuację pandemiczną przewidujemy możliwość zdalnego przeprowadzenia konferencji w celu dostosowania się do wymogów sanitarnych. Powiadomienie o takiej decyzji pojawiłoby się najpóźniej na tydzień przed wydarzeniem.

Abstrakty powinny liczyć nie więcej niż 400 słów. Wymagane podczas rejestracji będą następujące dane: imię, nazwisko, afiliacja, dane kontaktowe (adres e-mail i numer telefonu). Prosimy o przesyłanie zgłoszeń do 13 lutego 2022 roku na adres: pozytywistki@gmail.com.